To nie stres jest problemem, tylko cywilizacja. Metodą pieczołowitej ewolucji i selekcji naturalnej nasz organizm opracował całkiem skuteczną strategię przetrwania w obliczu zagrożeń. To świetny proces oparty na testowaniu prototypów, doskonalenie tego, co najlepiej się sprawdza, i przekazywanie tych cech i odruchów kolejnym pokoleniom. Stąd się wzięły cała złożoność i geniusz reakcji stresowej. Kłopot w tym, że zmieniły się zagrożenia, a ewolucja jest powolna.
Wypracowanie obecnej reakcji stresowej zajęło ewolucji 200 tysięcy lat. Tymczasem przez ostatnie dwa stulecia cywilizacja przyspieszyła i zdezaktualizowała skuteczność stresu. Dziś żyjemy w świecie, w którym zagrożenia dotyczą nie bezpieczeństwa fizycznego, tylko relacyjnego, społecznego czy finansowego lub statusu. Na takie wyzwania siła i prędkość, które dostarcza nam stres, niespecjalnie pomagają. Jesteśmy więc na początku nowego procesu ewolucyjnego, w którym nasze ciała i umysły starają się przystosować rodzaj mobilizacji do okoliczności zglobalizowanego, cyfrowego świata. Przetrwają i przekażą cechy ci, którzy będą potrafili odnosić sukces i zachować zdrowie w obliczu dzisiejszych trudności.
Czekając, aż ewolucja dopracuje automatyczną reakcję stresową stosowną do obecnych zagrożeń, musimy zarządzać swoimi zasobami ręcznie – przede wszystkim w zakresie wyłączania kurków stresu, gdy nadmobilizacja fizyczna nie jest potrzebna. Bez tego stres buzuje w organizmie i zupełnie niepotrzebnie nadwyręża systemy oddychania, krążenia, trawienia, snu i reprodukcji, jak również uczenia się, zapamiętywania, skutecznej komunikacji i kreatywności. Żeby bowiem mieć tę dodatkową energię i siłę, organizm musi z innych funkcji zrezygnować. Dlatego wyłączanie stresu równa się włączanie wyższych funkcji intelektualnych i zrównoważonych funkcji biologicznych.
STRATEGIE WYŁĄCZANIA STRESU I PRZYWRACANIA SIĘ DO RÓWNOWAGI
- Strategia: medytacja mindfulness
Neurobiolodzy badający wpływ medytacji mindfulness na mózg od późnych lat 70. XX w. udowodnili, że ten rodzaj medytacji redukuje stres. Pod wpływem specyficznej mechaniki medytacji mindfulness ciało migdałowate, obszar w mózgu odpowiedzialny za uruchomienie stresu, maleje i staje się mniej reaktywne. Czyli reaguje rzadziej i mniejszym stresem na trudne okoliczności. Jednocześnie medytacje mindfulness powodują większe zagęszczenie w obszarze mózgu zwanym korą przedczołową, g...